Kỹ năng tiền học đường là những kiến thức và kỹ năng giúp trẻ tự tin chuẩn bị cho việc học tập tại lớp 1.
Tiền học đường được hiểu là giai đoạn chuyển tiếp từ mẫu giáo sang lớp 1 của trẻ. Đây là thời điểm mà nhiều bậc phụ huynh cảm thấy hoang mang. Họ không biết nên chuẩn bị cho con những gì để trẻ có thể tự tin và thành công khi vào lớp 1. Làm thế nào để trẻ có thể thích nghi với môi trường học tập mới? Câu hỏi đặt ra là “Kỹ năng tiền học đường là gì?” Hãy cùng ILA tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Kỹ năng tiền học đường là gì?
Kỹ năng tiền học đường thường được áp dụng cho các trẻ từ 5-6 tuổi, độ tuổi con bạn sẽ vào lớp 1. Đây là giai đoạn mang tính quyết định, khi trẻ cần phát triển một số kỹ năng cơ bản để chuẩn bị sẵn sàng cho việc học. Nói cách khác, tiền học đường là thời điểm giao tiếp giữa mẫu giáo và tiểu học.
Vào lúc này, trẻ cần trau dồi những kỹ năng cốt lõi nhằm tạo cơ sở để vào lớp 1 ổn định hơn. Những kỹ năng này được gọi là kỹ năng tiền học đường (tiếng Anh gọi là preschool skills).
Tại mẫu giáo, trẻ thường được học thông qua các hoạt động vui chơi. Những hình thức này giúp trẻ phát triển các kỹ năng theo nhu cầu và sự hào hứng của bản thân. Các quy tắc và sự kiện luôn được nhấn mạnh và tập trung ở lứa tuổi này. Trẻ cũng không chịu áp lực bài vở, học hành như những gì mà chúng sẽ phải trải qua ở lớp 1.
Bước vào lớp 1, trẻ sẽ tiếp xúc với môi trường mang tính học thuật hơn. Có thể nói, lớp 1 là bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của một đứa trẻ. Đây là sự khởi đầu cho quá trình học tập lâu dài của con.
Hầu hết các trẻ đều có sự bỡ ngỡ trong những ngày đầu học tiểu học. Trẻ phải làm quen với nhiều điều luật lẫn hoạt động mới. Mỗi môi trường đều có những quy định nghiêm ngặt về giờ giấc, bài vở khiến con hoang mang. Ví dụ, con phải học cách chấp hành nội quy nhà trường, tập trung học nghiêm túc, làm bài tập về nhà… Do vậy, bạn cần giúp con có sự chuẩn bị kỹ càng.
Bạn cần hiểu kỹ năng tiền học đường là gì. Từ đó, bạn hãy giúp con trang bị những kỹ năng cần thiết để bước vào hành trình học tập mới mẻ.
Các kỹ năng tiền học đường cho trẻ mầm non
Dưới đây là một số kỹ năng tiền học đường mà bạn cần trang bị cho trẻ mầm non:
1. Kỹ năng chăm sóc bản thân
Tự chăm sóc bản thân là một trong những kỹ năng sống quan trọng của trẻ mầm non. Đặc biệt, bạn cần rèn luyện kỹ năng này cho trẻ trong giai đoạn tiền học đường.
Kỹ năng tự chăm sóc giúp trẻ có thể thực hiện các việc cần bản thân nhất cho bản thân. Ví dụ như tự vệ sinh cá nhân, chuẩn bị cặp sách, quần áo, đồ dùng cá nhân…
Ở mẫu giáo, cô giáo sẽ động viên trẻ học tập thông qua những hoạt động chăm sóc bản thân. Tuy nhiên, vào lớp 1, phần lớn thời gian sẽ chỉ tập trung cho học tập. Vì vậy, con cần thành thạo kỹ năng này để tự phục vụ bản thân.
2. Kỹ năng tiền học đường là gì? Tuân thủ nếp học tập
Ở mầm non, trẻ chủ yếu vừa học vừa chơi. Lên lớp 1, yêu cầu kỷ luật học tập được đưa lên hàng đầu. Con được sống trong môi trường khuôn khổ hơn, nhiều quy định, yêu cầu kỷ luật nghiêm ngặt hơn.
Vì vậy, bạn cần tập cho trẻ hiểu được tầm quan trọng của việc tuân thủ nếp học tập trong trường học. Con cần đi học đúng giờ, nghiêm túc trong lớp học, giữ gìn gọn gàng, tự giác chăm sóc bản thân, chấp hành nội quy nhà trường.
3. Kỹ năng chuẩn bị và quản lý đồ dùng học tập
Đồ dùng học tập ở lớp 1 sẽ có sự thay đổi rất lớn về số lượng so với lớp mầm non. Bộ đồ dùng cho trẻ lớp 1 có thể kể đến như: sách, vở, bút (bút chì, bút màu), thước kẻ, gom, hộp bút, keo, giấy màu…
Con cần làm quen với việc tự chuẩn bị đầy đủ đồ dùng vào mỗi ngày lên lớp. Con cũng phải biết cách quản lý, sắp xếp và giữ gìn gọn gàng các dụng cụ này. Thông qua điều này, trẻ sẽ phát triển tính cẩn thận, chi tiết hơn.
4. Kỹ năng sử dụng dụng cụ học tập
Bên cạnh việc chuẩn bị và quản lý, bạn nên tập cho trẻ các thao tác sử dụng dụng cụ học tập. Đây là những thao tác thường xuyên sử dụng trong lớp học. Có thể kể đến như cách cầm bút, cách lật giở trang sách, đánh dấu bài học, dùng gom, dùng kéo…
Kỹ năng tiền học đường là gì và vì sao phải chuẩn bị cho trẻ? Việc thực hành trước những kỹ năng này giúp trẻ dần dần tăng cường khi đi học. Con đã sử dụng thành thạo nên có thể bắt kịp với bài giảng. Từ đó, con trở nên tự tin, dẫn dắt hơn.
5. Kỹ năng tự lên kế hoạch
Vào lớp 1, trẻ sẽ làm quen với việc học tập theo thời khóa biểu. Bạn cần nhắc nhở những giờ học trên lớp, con còn có thêm bài tập về nhà. Nếu không có kế hoạch cụ thể, con sẽ gặp khó khăn trong việc hoàn thành đúng yêu cầu.
Vì vậy, trẻ cần biết cách tự lên kế hoạch học tập và vui chơi. Bạn có thể hướng dẫn con cách phân bổ thời gian hợp lý. Bạn cũng cần lập một thời gian biểu và dẫn dắt vào ngay góc học tập.
Tiêu biểu nhất là thời gian biểu sau khi đi học về. Con tự sắp xếp và quy định thời gian cho các hoạt động cụ thể. Ví dụ như giải trí, tìm hiểu, phụ giúp ba mẹ làm việc nhà, làm bài tập, học tiếng Anh, vệ sinh cá nhân và đi ngủ.
>>> Tìm hiểu thêm: Cách lên kế hoạch học tập đơn giản nhưng đầy hiệu quả
6. Kỹ năng tiền học đường là gì? Các kỹ năng khác
Một số kỹ năng khác mà bạn cần rèn luyện cho con như: kỹ năng chào hỏi, kỹ năng giải quyết vấn đề, tư duy phản biện…
Biện pháp phát triển kỹ năng tiền học đường là gì?
Kỹ năng tiền học đường là gì và cách để trang bị cho trẻ? Rèn luyện những kỹ năng cho con vào lớp 1 là việc làm cần thiết. Bạn có thể tham khảo những cách làm sau:
1. Chuẩn bị tâm lý cho con
Các bé chuẩn bị bước vào lớp 1 thường cảm thấy lo lắng, bỡ ngỡ với việc tiếp xúc môi trường mới. Con chính thức bước vào một con đường học tập mới mẻ. Việc “lên lớp” này khá khác biệt với khi con từ lớp lá lên lớp mầm, chơi ở mẫu giáo. Vì vậy, bạn cần giúp con chuẩn bị tâm lý vững vàng.
Bạn nên dành thời gian trò chuyện nhiều với con. Bạn có thể kể về những điều thú vị xảy ra ở trường tiểu học. Ví dụ, vào lớp 1, con sẽ gặp nhiều bạn mới, học nhiều điều hay, hấp dẫn, có nhiều trải nghiệm đáng nhớ.
Bạn cũng nên đồng hành cùng con hình thành thói quen kỹ luật, nề nếp, biết cách lên thời gian biểu. Điều này giúp trẻ dễ thích nghi khi hòa nhập với môi trường mới.
>>> Tìm hiểu thêm: Phát triển tâm lý trẻ em: Ba mẹ đồng hành cùng con trưởng thành
2. Chuẩn bị về mặt thể chất
Kỹ năng tiền học đường là gì ở khía cạnh thể chất? Sức khỏe tốt là nền tảng để trẻ học tập, sinh hoạt tốt. Chương trình học lớp 1 sẽ có nhiều bài học, bài tập hơn rất nhiều lớp mẫu giáo. Ngoài giờ học chính, nhiều ba mẹ còn động viên cho con học thêm các lớp ngoài khóa. Để việc học tập và vui chơi hiệu quả, trẻ cần có thể chất tốt.
Thể chất tốt không chỉ dừng ở việc cao và cân nặng. Điều còn lại là sự bền bỉ, dẻo dai, khỏe mạnh, tinh thần nhanh nhạy. Bạn nên xây dựng cho trẻ chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng và lịch sinh hoạt khoa học. Đặc biệt, bạn đừng quên cho trẻ vận động thường xuyên nhé.
3. Chuẩn bị về mặt kiến thức
Ở giai đoạn tiền học đường, trẻ nên được trang bị một số kiến thức học tập căn bản. Điều này tạo điều kiện để con nhanh chóng tiếp thu khi bước vào lớp 1. Hiện nay, các trường mầm non cũng rất chú trọng đến việc chuẩn bị kiến thức cho trẻ ở giai đoạn này.
Thông thường, trẻ 5 tuổi sẽ nhận biết được các kiến thức cơ bản như: hiểu biết về bản thân, gia đình, môi trường xung quanh, định hướng không gian, thời gian. Trẻ biết cách giao tiếp với mọi người, biết so sánh, đánh giá và xử lý vấn đề trong các tình huống.
Trẻ cũng cần bắt đầu nhận diện các chữ cái và con số. Một số trẻ tiếp thu nhanh có thể nhận diện được chữ cái, biết một số phép tính đơn giản. Nhìn chung, mỗi trẻ sẽ có tốc độ lĩnh hội và phát triển khác nhau. Điều quan trọng bạn cần trang bị cho trẻ là tinh thần học tập và một tư duy cởi mở.
4. Kỹ năng tiền học đường là gì? Đó là kỹ năng sống
Các kỹ năng sống cũng là một trong những kỹ năng tiền học đường mà bạn cần lưu tâm. Đây là điều cần thiết cho các bé khi chuẩn bị bước vào lớp 1. Các kỹ năng sống sẽ đi theo con lâu dài đến suốt đời. Vì vậy, bạn nên giúp con trang bị các kỹ năng sống cần thiết như:
• Kỹ năng biết tự chăm sóc bản thân
• Kỹ năng giúp trẻ tự tin
• Kỹ năng phản biện
• Kỹ năng giải quyết vấn đề
• Kỹ năng giao tiếp
• Kỹ năng lập kế hoạch
• Kỹ năng thoát hiểm
• Kỹ năng ứng xử với cộng đồng
• Kỹ năng biết giúp đỡ người khác
>>> Tìm hiểu thêm: 9 cách dạy trẻ kỹ năng sống để thành công
Kết luận
Qua bài viết, ILA hy vọng đã giúp bạn trả lời câu hỏi kỹ năng tiền học đường là gì. Mỗi giai đoạn trong hành trình phát triển của con đều đầy những điều đáng nhắc. Chúng tôi chắc chắn bạn sẽ luôn tận hưởng được nhiều điều ngọt ngào trên mỗi chặng đường đồng hành cùng “thiên thần nhỏ” của mình nhé.
