Khám phá các loại gỗ tốt nhất để làm bàn thờ, mang đến sự bình an và thịnh vượng cho gia đình bạn.
Các loại gỗ nên làm bàn thờ
Bàn thờ được coi là nơi kết nối tâm linh giữa thế giới với người trần, là không gian thiêng liêng nhất trong mỗi gia đình. Vì vậy, chất liệu làm bàn thờ từ xưa đã được lựa chọn hết sức cẩn thận, cần phải chọn đúng loại gỗ đáp ứng nhu cầu là gỗ quý, thẩm mỹ, bền chắc, sử dụng lâu dài. Trong đó, dùng đầu bảng là chất liệu gỗ Mít, đắt hơn thì chọn gỗ hương – hai loại gỗ này đảm bảo độ bền hàng trăm năm.
Ảnh minh họa.
Các cụ xưa cho rằng, cây Mít luôn khác biệt và có ích hơn các cây khác: Quả Mít mọc ra từ thân – tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở, sung túc. Bàn thờ bằng gỗ mít thể hiện sự sum vầy, dồi dào, phát triển.
Cây Mít để trồng, sinh trưởng được cả ở nơi đất sỏi như địa bàn gồ ghề, khó khăn.
Gỗ Mít vùng miền nào cũng có với ưu điểm vượt trội các loại gỗ khác là nhẹ, dễ tìm, dễ sản xuất, dễ chăm sóc, dễ treo, bền đẹp. Đặc biệt, tính chất gỗ Mít ổn định, mắt gỗ mịn, có hướng thẩm mỹ như muối hướng trầm… không giống mỗi loại, ít cong vênh. Màu gỗ Mít để lâu lên nước gỗ màu sậm rất cổ và linh thiêng.
Các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian từ Đại học Khoa học xã hội & Nhân văn (ĐHQG Hà Nội) từng chia sẻ rằng, gỗ Mít có màu của nhà Phật, nên được các nhà tâm linh, phong thủy dùng tác tưởng, hoặc làm những đồ vật linh thiêng, trang nghiêm như bàn thờ.
Bên cạnh gỗ Mít còn làm bàn thờ bằng gỗ Vàng tâm – loại gỗ cũng có hướng thẩm mỹ gần muối trầm hương, bền đẹp, có vân mây. Giá bàn thờ gỗ Vàng tâm bao giờ cũng cao hơn bàn thờ gỗ Mít.
Bàn thờ treo. Ảnh minh họa.
Chọn gỗ làm bàn thờ không mất, và cần thẩm
Anh Nguyễn Trí Hiệp, chủ cửa hàng sản xuất đồ thờ – Tượng phật Hiệp Thầy (Nghệ tĩnh Sân Động, huyện Hoài Đức, Hà Nội) cho biết, từ xưa tới nay làng nghề sản xuất bàn thờ và đồ thờ cũng có 4 loại gỗ chính là gỗ Mít, Dổi, Vàng tâm, Gụ – là các loại gỗ quý, thẩm, có màu vàng sáng, dễ điêu khắc, hiếm bì cong vênh, độ bền dưới 200 năm.
Gỗ Vàng tâm mỗi thêm nhã, hưởng phần nào đó gần muối trầm làm bàn thờ. Bàn thờ gỗ Dổi thì nhã nên dễ vận chuyển, dễ treo và giá cả thì tùy chất liệu gỗ và độ tinh xảo của sản phẩm. Gần đây nhiều người cũng dùng thêm gỗ nhập khẩu như gỗ Gõ đỏ, gỗ Dầu (Nam Phi, không phải gỗ dầu ta) làm bàn thờ đẹp, dễ chăm sóc, nhưng độ bền không bằng gỗ Mít, Dổi, Vàng tâm, Gụ.
Từ xưa các cụ chỉ dùng gỗ sẵn, có tính chắc chắn, vững bền ở bàn thờ. Ngày nay dân trong nghề vẫn coi gỗ Gụ mít, gỗ Gụ hương chắc chắn hơn, và giá gỗ hương có định vị rõ ràng.
Nhưng nhiều thương lái làng nghề chia sẻ rằng, trên thị trường bàn thờ hàng chợ vì chạy theo lợi nhuận, và dân thì ham mua đồ rẻ nên đã gặp những người thương trá trên cả gỗ tạm, gỗ ghép để làm bàn thờ bán cho dân với giá rẻ. Vì giá rẻ nên bàn thờ được làm không thể bền, đẹp như mong muốn.
Có cơ sở sản xuất còn dùng chất liệu gỗ, chất liệu màu sắc sẵn sơn giả nhân, tiết kiệm, thậm chí hàng hóa dùng gỗ dổi, gỗ xoan… nhưng lại tạm dụng 2 tấm gỗ rời ghép lại thành bàn thờ – dù biết đó là kiêng kỵ. Sản phẩm còn dùng bằng sơn kém chất lượng để sản bàn thờ.
Trong khi đó, bàn thờ nếu ghép 2 mảnh gỗ làm một sẽ nhanh dãn đến cong vênh, rạn nứt, nhanh hỏng – những quan trọng là trong phong thủy bàn thờ như thể sẽ là ảnh hưởng đến tài vận của gia chủ.
Việc phân biệt gỗ đồng bàn thờ rất khó, bởi sau khi làm ra thành phẩm, được sơn, trét cẩn thận thì ngay cả người thợ cũng khó phân biệt nổi. Vì thế, tốt nhất nên đặt cơ sở chuyên sản xuất bàn thờ – đồ thờ cúng theo đúng chủng loại gỗ, kích thước và chăm sóc tinh xảo. Nên chọn và kiểm tra gỗ từ mộc, rồi đặt hàng để tránh mua phải gỗ bị mục, rác, sâu, giáp. Sản bàn thờ cũng nên đặt hàng là loại sẵn tốt.
Một bàn thờ đúng chuẩn cần tuân thủ những quy định về thờ cúng để không gian thờ cúng trở nên trang nghiêm, tôn kính và có thêm mỹ, đẹp cả văn hóa, mỹ thuật và có chiều sâu tâm linh càng là niềm tự hào của con cháu với tổ tiên.
