Khám phá những cụm từ giúp bố mẹ nuôi dạy trẻ một cách bình tĩnh mà không cần quát mắng.
1. “Con cần ghi nhớ điều gì?”
Thay vì câu “Con hãy hãyt tránh!”, hãy nói với con những câu hỏi như: “Con cần nhớ điều gì khi chơi ở công viên?” hoặc “Con hãy di chuyển chậm và cần thận như một con rùa khi đi trên bậc thềm!”
Thường chúng ta chỉ nói những câu lập đi lập lại. Thay vào đó, hãy tìm cách khơi gợi những năng lực tiềm ẩn, phân tích của con bằng cách đi vào chi tiết, cụ thể về những gì bạn mong muốn bằng những từ ngữ khác nhau nhưng thực chất có ý nghĩa tương tự.
2. “Con hãy nói nhẹ nhàng thôi nhé!”
Thay cho câu: “Đừng la hét nữa!” hoặc “Hãy giữ yên lặng!”, bạn hãy thử thể hiện con một cách nhẹ nhàng: “Con hãy nói nhẹ nhàng hoặc thử thầm thì thôi nhé!” hoặc “Mẹ rất thích nghe con hát vì thế chúng ta sẽ ra ngoài hoặc để con có thể hát thật to nhé!”
Một số trẻ có tính cách năng động hơn những bé khác. Thế nên, nếu con không thể nói chuyện một cách nhẹ nhàng, bạn hãy chỉ cho con biết nơi nào được thoải mái nói to và nơi nào chỉ nên nói thầm. Khi muốn con giữ yên lặng, bạn thân mến đừng hạ giọng hẳn vào mặt con. Hãy dùng âm vực nhẹ nhàng và hướng dẫn con.
3. “Con muốn tự mình làm việc đó hay mẹ sẽ giúp?”
Hầu hết trẻ em đều sợ phản ứng tích cực nếu được trao quyền. Cung cấp cho con những sự lựa chọn là cách các bậc phụ huynh nên làm.
Ví dụ, thay vì nói “Mẹ đã nói với con mấy lần rồi đấy, hãy làm ngay đi!”, bạn hãy nói: “Đã đến lúc khởi hành rồi. Con muốn tự mình đi giày hay mẹ sẽ giúp?”.
4. “Con đã học được gì từ sai lầm này?”
Điều này sẽ là cụm từ thích hợp thay vì “Mẹ thật thất vọng về con!” hay “Lẽ ra con phải thông minh hơn”.
Tập trung vào việc khích lệ con thay đổi hành vi để có thể làm tốt hơn và cần thận hơn trong tương lai sẽ mang lại nhiều kết quả tích cực hơn là những lời lẽ mang tính tiêu cực này.
5. “Chúng ta đang bị muộn và cần phải di chuyển nhanh hơn nhé!”
Dạy con về giá trị của thời gian cực kỳ quan trọng nhưng mẹ cũng cần lưu ý đặt ra những khoảng thời gian để con di chuyển từ từ và quen với sự việc theo tôn chỉ của chúng. Ngoài ra, mẹ đừng quên nhắc nhở lý do tại sao cần phải nhanh hơn bằng giọng điệu nhẹ nhàng, tích cực.
Vì vậy, bạn không nên giục con bằng những cụm từ như: “Chúng ta sẽ đến muộn mất!” hoặc “Nhanh lên nào!”.
6. “Con muốn rời khỏi đây ngay bây giờ hay trong 10 phút nữa?”
Thay vì ra lệnh: “Chúng ta cần đi ngay bây giờ!”, hãy cung cấp cho con phương án như: “Con muốn rời khỏi đây ngay bây giờ hay trong 10 phút nữa?” và rồi trẻ sẽ phân tích tình huống khi bạn thông báo: “10 phút đã hết, đến lúc chúng ta phải đi rồi!”
7. “Dừng lại nào. Giờ con hãy nói cho mẹ biết con muốn gì nhé!”
Thay hẳn học được như “Mẹ muốn nghe con nói!”, hãy đặt câu hỏi: “Dừng lại nào. Giờ thỉ nhỏ nói cho mẹ nghe có chuyện gì vậy?”.
8. “Con phải tôn trọng bản thân và người khác”
Câu ra lệnh của bạn phải luôn cụ thể. Nói với con những gì bạn mong bé làm và nhắc lại rõ ràng bất cứ khi nào cần. Như vậy, những cụm từ như: “Con nhớ phải tôn trọng bản thân và các bạn khi ra ngoài sân chơi nhé!” thay vì “Hãy ngoan ngoãn!” hoặc “Đừng có hỗn láo cho mẹ!”.
9. “Mẹ cần con…”
Thay vì “Dừng lại làm…” hay “Sao con cứ làm như vậy nhỉ?”, hãy nói: “Mẹ cần con nhẹ nhàng với mẹ và với con cần này. Nó rất thích sự dịu dàng và sẽ ở bên con lâu dài.”.
Thay thường lệ đi phần lén những câu mệnh lệnh được nói về giờ cao hoặc hết lên của mẹ. Không phải vì chúng không nghe thấy mà vì cách giao tiếp tiêu cực của bạn không có tác dụng với con. Thay sự tịnh tác lại tốt hơn khi bạn dùng ngữ điệu không mang tính ép buộc.
10. “Không sao đâu, con cứ khóc đi!”
Đừng bắt con phải giấu giếm cảm xúc mà hãy dạy bé vượt qua cảm xúc tiêu cực bằng cách tập trung vào nhiều hoạt động quan trọng hơn. Cách này giúp chúng thoát ra khỏi buồn chán và lấy lại sự tự tin.
Vì vậy, mẹ có thể nói: “Con hãy khóc đi. Đừng lo lắng, bởi mỗi lần sẽ dần trở nên tốt hơn. Mẹ ở đây với con rồi.” thay vì “Đừng có làm rình con!” hoặc “Sao con lại khóc?”.
11. “Mẹ yêu con, dù có chuyện gì xảy ra!”
Sẽ là sai lầm nếu phụ huynh nói những câu như: “Bởi vì mẹ sẽ không yêu con nếu con không làm việc này” hay “Chẳng ai muốn yêu thương một đứa trẻ luôn lặp lại những lỗi như con.”.
Tình yêu vô điều kiện của bạn là nền tảng của việc dạy dỗ con gái tích cực. Điều này có nghĩa, tình yêu của bạn dành cho con không phụ thuộc vào việc bé có nghe lời hay không. Điều này sẽ giúp con xây dựng sự tự tin và tự lập, quan trọng hơn hết là tình cảm giữa bạn và con.
Vì vậy, bố mẹ có thể sử dụng những mẫu câu như: “Mẹ yêu con hơn bất kỳ điều gì, ngay cả khi mẹ muốn con hối hận như vậy. Mẹ muốn con hồi tưởng về môn thể thao này và vào lần tới, hãy giúp mẹ chọn.”.
