Bài viết hướng dẫn các mẹ bỉm sữa về chế độ ăn uống và cách chăm sóc sau sinh để nhanh chóng phục hồi sức khỏe.
 |
Tác giả bài viết: |
Xem thêm video:
Toàn cảnh quá trình một ca sinh mổ
Sinh mổ được cho rằng không sinh lý bằng sinh thường (đẻ thường). Các mẹ bầu sinh mổ thường trải qua cuộc sống bình thường chậm hơn các mẹ bầu đẻ thường. Tuy nhiên, do sự phát triển của y học trong giảm đau sau mổ, do các dịch vụ y tế sau sinh cho các mẹ mổ ngày càng hoàn thiện mà sau mổ không còn là nỗi ám ảnh của nhiều sản phụ.
Hãy cùng tìm hiểu xem các mẹ sau sinh mổ nên ăn gì và sẽ phục hồi như thế nào?
Bác sĩ CKII chuyên ngành sản khoa Nguyễn Thanh Hoa.
6 giờ đầu sau mổ
Sau mổ, các sản phụ được theo dõi các chỉ số sinh tồn bằng máy monitor khoảng 6 giờ. Cùng giống như sinh thường, sau khi em bé ra khỏi tử cung, tử cung người mẹ co lại thành “cầu an toàn”, có tác dụng giảm chảy máu sau mổ. Cứ 30 phút/lần, các mẹ sẽ được xoa nhẹ tay vào tử cung của mình, lúc này tử cung ngay dưới rốn cũng sẽ chắc như quả bưởi. Sản dịch sậm màu, số lượng vừa phải, được các nhân viên y tế theo dõi sát sao.
Sau mổ, các sản phụ được theo dõi các chỉ số sinh tồn bằng máy monitor khoảng 6 giờ. (Ảnh minh họa)
Khoảng 2–3 giờ sau mổ bạn mới có cảm giác đau vùng vết mổ hoặc đau bụng do co tử cung. Lúc đó, bạn phản ánh ngay với nhân viên y tế, bác sĩ sẽ cho bạn thuốc giảm đau.
Trong 6 giờ đầu tiên này, tuy mệt mỏi vì khổ cực trong khi sinh nở và sau mổ, bạn vẫn muốn gặp em bé của bạn. Em bé sẽ được gặp mẹ sau khi bạn về giường bệnh. Các nhân viên y tế sẽ giúp bạn cho con bú ngay nếu bạn sẵn sàng.
Ngày đầu tiên
Sau 6 giờ hầu phục, bạn cảm thấy đỡ, nhu động ruột sôi rạo, bạn có thể ăn cháo hoặc uống sữa, không cần đợi trung tiện mới. Tuy nhiên, một số mẹ bầu phải gây mệt khi mổ lấy thai thì nên đợi có trung tiện hãy ăn để giảm nguy cơ gây mệt nội khí quản có thể thời gian liệt ruột khoảng 12 – 24 giờ.
Ngay sau ăn bữa đầu tiên, thường mẹ cũng hết phải truyền dịch, nhân viên y tế sẽ rất hạn chế đường truyền, sonde bằng quang, bạn có thể dậy đi, nhưng chưa nên đi lại nhiều vì bạn còn đau vùng mổ, vì có thể bạn chưa đủ tự tin…không cần cố gắng nhiều. Các nhu cầu cá nhân của bạn, nhân viên y tế sẵn sàng giúp đỡ bạn và bạn vẫn được dùng giảm đau nếu bạn thấy đau.
Ngày đầu tiên, một số mẹ đã có sữa non, và việc cho con bú ngay ngày đầu tiên sẽ kích thích gọi sữa về. Các bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn cách cho con bú mẹ, tư thế khi em bé, cách bắt nắm vú như thế nào hiệu quả nhất…
Sinh mổ nên ăn gì và nên ăn vào lúc nào là vấn đề được nhiều bà mẹ quan tâm. (Ảnh minh họa)
Ngày thứ hai
Sau một giấc ngũ đủ, bạn cảm thấy thư giãn và tự tin. Các mẹ nhờ ăn đủ chất và uống nhiều nước. Một số mẹ có cảm giác căng tức ngực, chính là dấu hiệu sữa đã về. Sản phụ nên cho con bú luôn. Một lưu ý mà các mẹ cần biết, sữa nhiều hay ít phụ thuộc vào bạn có ngủ tốt không, có được thư giãn giảm stress không chỉ không phụ thuộc nhiều vào chế độ ăn uống.
Bây giờ, các mẹ có thể đứng dậy đi lại khá thoải mái để thực hiện các nhu cầu tối thiểu của mình. Nếu vẫn đau vết mổ hay đau co tử cung, các bạn có thể đặt thuốc giảm đau đúng hầu môn, mỗi lần đặt như vậy thường có tác dụng 6 – 12 giờ, nhưng không nên làm dụng nhiều. Thuốc giảm đau thường dùng là Vontaren hoặc Parcetamon viên đại.
Ngày thứ 3
Vì được chăm sóc tốt từ bữa ăn, giấc ngủ và giảm đau sau mổ tốt, ngày thứ 3 sau mổ đều sản phụ có thể được đánh giá phục hồi tốt và xuất viện.
Trước khi xuất viện, bác sĩ sẽ kiểm tra và thay băng vết mổ cho bạn; kiểm tra sản dịch ra như thế nào, có mùi hôi không… Đặc biệt, các bác sĩ sẽ kiểm tra 2 vú của bạn xem tình hình vết sữa như thế nào, hướng dẫn cho bạn cách vắt sữa và nuôi con bằng sữa mẹ, tránh tình trạng áp xe vú khi nuôi con nhợ.
Sau mổ 72 giờ, người mẹ hoàn toàn khỏe mạnh và có thể về nhà. Trừ một tỷ lệ nhất định các sản phụ có tình trạng nhiễm trùng hay bất thường nào đó mới phải ở lại theo dõi tiếp tại bệnh viện.
Sau mổ 72 giờ, người mẹ hoàn toàn khỏe mạnh và có thể về nhà. (Ảnh minh họa)
Về nhà
Tuần đầu tiên ở nhà, bạn vẫn yếu hơn nhiều so với người bình thường do bạn vừa trải qua 9 tháng mang thai và một cuộc mổ đẻ. Bạn nên ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ, tránh lo lắng thái quá..
Các mẹ khi về nhà không nên nịt bụng vội. Thật sai lầm khi các mẹ nịt bụng sớm, dễ gây nên tình trạng bị sản dịch, gây băng huyết sau mổ. Bạn chỉ nên nịt bụng khi hết ra sản dịch. Sản dịch ở những sản phụ mổ lấy thai thường ra ít hơn sản phụ đẻ thường, thời gian ra sản dịch trung bình từ 10 – 15 ngày.
Nếu bạn có ra máu âm đậm nhiều, máu đỏ tươi hoặc ra máu sẫm màu nhưng có mùi hôi, bạn phải vào bệnh viện kiểm tra ngay. Sốt cũng là một triệu chứng cảnh báo bạn nên đến bệnh viện kiểm tra.
Vết mổ thành bìng của sản phụ sau 7 ngày đã liền tốt, bạn không cần băng nịt nữa và lúc này sản phụ có thể tắm bình thường mà không sợ bẩn vết mổ. Nếu vết mổ ử đỉ lên, chảy dịch hay các mép không liền nhau, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay.
Sau 1 tháng, mẹ có thể phục hồi hoàn toàn, một số mẹ có thể có kinh nguyệt trở lại. Việc có kinh nguyệt trở lại phụ thuộc vào nội tiết tố của từng người và phụ thuộc vào việc bạn có cho con bú đều hay không.
