Tìm hiểu về tình trạng đau đớn do thoát vị đĩa đệm và cách điều trị hiệu quả. Nội dung chất lượng giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh lý này.
Tình trạng đau đớn do thoát vị đĩa đệm có thể biểu hiện khác nhau tùy từng người. Hãy đi khám nếu cần đau (hoặc tê, ngứa) ảnh hưởng đến khả năng sử dụng cột sống của bạn.
Cột sống con người được hình thành từ một loạt các đốt sống xếp chồng lên nhau. Từ trên xuống dưới, cột sống bao gồm:
– 7 đốt sống cổ;
– 12 đốt sống ngực;
– 5 đốt sống thắt lưng;
– Xương cùng;
– Xương cụt.
Những đốt xương này được đệm bằng đĩa. Các đĩa bảo vệ xương bằng cách “hấp thụ” các cú sốc từ hoạt động thường ngày như đi bộ, xoay người, nâng vật nặng, …
Mỗi đĩa đệm có 2 phần:
– Phần bên trong mềm;
– Phần bên ngoài cứng.
Những tổn thương có thể khiến phần bên trong của đĩa nhô ra ngoài, hay còn gọi là trượt đĩa, thoát vị đĩa đệm. Điều này sẽ gây ra đau đớn và khó chịu cho người bệnh.
Thêm chí, nếu đĩa đệm bị thoát vị chèn vào một trong các dây thần kinh cột sống, bệnh nhân có thể bị tê và đau dọc theo dây thần kinh bị ảnh hưởng, đặc biệt là khi sẽ cần phẫu thuật.
Bạn có thể bị thoát vị đĩa đệm ở bất kỳ phần nào của cột sống, đặc biệt từ cổ đến lưng dưới. Phần thắt lưng là một trong những khu vực dễ bị thoát vị đĩa đệm nhất.
Cột sống là một mạng lưới thần kinh và mạch máu phức tạp, do đó, khi một đĩa đệm bị lệch khỏi vị trí có thể sẽ tạo áp lực lên dây thần kinh và cột xung quanh nó.
Các triệu chứng của đĩa đệm bị thoát vị thường gặp bao gồm:
– Đau và tê (thường ở một bên có thể);
– Cảm giác đau lan đến cánh tay hoặc chân;
– Đau đớn kéo dài, ngay cả khi cử động;
– Đau kèm theo khi chỉ đi bộ một khoảng ngắn;
– Cảm giác yếu không rõ nguyên nhân;
– Cảm giác ngứa ran, đau hoặc rát ở vùng bị ảnh hưởng, …
Tình trạng đau đớn có thể biểu hiện khác nhau tùy người. Hãy đi khám nếu cần đau (hoặc tê, ngứa) ảnh hưởng đến khả năng sử dụng cột sống của bạn.
Một đĩa đệm bị thoát vị xảy ra khi vùng ngoài cùng ít yếu hơn hoặc rách, khiến phần bên trong trồi ra bên ngoài. Điều này có thể xảy ra theo thời gian, tức là người cao tuổi có khả năng mắc bệnh cao hơn.
Một số vận động mạnh cũng có thể gây ra thoát vị đĩa đệm. Ví dụ như khi bạn đang nâng một vật nặng hay xoay người, áp lực đặt lên lưng có thể gây ra trạng thái trên. Nếu bạn đang làm những công việc thể chất thường xuyên, khả năng cao bạn sẽ mắc chứng bệnh này.
Các cá nhân thường cần cẩn thận có nguy cơ mắc bệnh thoát vị đĩa đệm vì những đĩa đệm gần nhất cần phải nâng đỡ trọng lượng thường xuyên. Phần cứng bị yếu và ít khi vận động cũng góp phần tạo nên căn bệnh này ở người béo phì.
Khi già đi, đĩa đệm mất dần độ dẻo dai khiến chúng dễ dàng bị tổn thương hơn. Kết quả là chúng có thể trượt khỏi vị trí, gây ra tình trạng đau đớn khó chịu. Điều này phổ biến ở nam giới hơn là nữ giới.
Vậy tổng kết lại thì có 4 nguyên nhân chính dẫn đến căn bệnh thoát vị đĩa đệm là:
– Do đĩa đệm bị yếu hoặc rách;
– Do vận động mạnh;
– Do thừa cân;
– Do tuổi tác.
Đây là một căn bệnh khá nguy hiểm. Trong một thời gian dài không được chữa trị, nó có thể dẫn đến các dây thần kinh bị tổn thương vĩnh viễn.
Một vài trường hợp hiếm xảy ra là đĩa bị thoát vị cắt đứt các xung thần kinh dẫn đến các dây thần kinh cauda equina ở lưng và chân dưới, khiến bạn mất kiểm soát ruột và bàng quang.
Căn bệnh này có chữa được hay không, điều này phụ thuộc hoàn toàn ở bệnh nhân. Nếu người bệnh có thể xây dựng và áp dụng một chế độ sống lành mạnh, thì đĩa đệm có thể tự lành lại theo thời gian.
Trước tiên, bác sĩ sẽ thực hiện một bài kiểm tra vật lý. Họ sẽ tìm ra nguyên nhân gây nên tình trạng đau đớn và khó chịu ở cột sống, liên quan đến việc kiểm tra chức năng thần kinh và sức mạnh cơ bắp.
Tiến sỹ bệnh học cũng vô cùng quan trọng. Bác sĩ sẽ lưu ý các triệu chứng, các ảnh hưởng khiến bạn đau đớn (khi chạm vào, khi vận động, …).
Xét nghiệm hình ảnh sẽ giúp bác sĩ xem được xương và cột sống, đồng thời xác định được khu vực bị tổn thương. Một số phương pháp xét nghiệm bằng hình ảnh là:
– Chụp X-quang;
– Chụp CT;
– Quét MRI;
Từ những thông tin trên, bác sĩ sẽ kết hợp lại để xác định nguyên nhân gây ra thoát vị đĩa đệm ở mỗi bệnh nhân.
Điều trị cần phải được thực hiện vô cùng thận trọng, chủ yếu là tránh các công việc gây đau đớn, kết hợp cùng luyện tập thể thao và sử dụng thuốc giảm đau.
– Thuốc giảm đau không kê toa: Nếu bạn gặp những cơn đau nhức khó chịu, bạn có thể mua các loại thuốc không kê toa như ibuprofen (Advil, Motrin IB, …) hoặc naproxen (Aleve, …).
– Thuốc chống co giật: Loại thuốc này bạn đều được thiết kế để kiểm soát co giật, sau cùng có tác dụng trong điều trị đau thần kinh, đặc biệt là thoát vị đĩa đệm.
– Thuốc giãn cơ: Có thể được kê đơn nếu bạn bị co thắt cơ, kèm theo tác dụng phụ thường gặp là chóng mặt và an thần.
– Cortisone: Corticosteroids được chỉ định viên có thể tiêm trực tiếp vào vùng xung quanh dây thần kinh cột sống hoặc uống để giảm sưng, viêm.
Nếu cơn đau không thuyên giảm trong một vài tuần, bác sĩ sẽ đề nghị phương pháp vật lý trị liệu. Phương pháp này giúp bạn có những bài tập phù hợp với tình trạng không được thiết kế dành riêng cho bệnh thoát vị.
Có nhiều loại phương pháp bao gồm:
– Loại bỏ phần thoát vị;
– Loại bỏ toàn bộ đĩa;
– Cấy đĩa nhận tạo.
Một số ít người mắc thoát vị đĩa đệm phải nhờ đến phẫu thuật. Những người được khuyên phẫu thuật khác là khi áp dụng đủ biện pháp nhưng bệnh không thuyên giảm sau 6 tuần, đặc biệt là khi bệnh nhân tiếp tục cảm giác:
– Tê hoặc yếu;
– Không đứng hoặc đi được;
– Mất kiểm soát bàng quang hoặc ruột.
Một số phương pháp điều trị bớt sung hoặc thay thế sẽ giúp giảm đau lưng kinh niên, ví dụ như:
– Nắn khớp xương;
– Châm cứu;
– Mát xa;
– Yoga.
Để giảm thiểu khả năng mắc bệnh này, bạn có thể áp dụng những biện pháp đơn giản sau:
– Tập thể dục đều đặn: Giúp tăng cường các cơ, giữ định hình và hỗ trợ cột sống.
– Duy trì những tư thế tốt: Những tư thế có thể làm giảm áp lực lên cột sống và đĩa đệm là giữ lưng thẳng (nhất là khi ngồi lâu), tác động lực lên chân (không phải lưng) khi nâng vật nặng, …
– Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Trọng lượng dư thừa sẽ tạo áp lực lên cột sống và đĩa đệm, khiến chúng dễ bị thoát vị.
Nhiều loại thực phẩm được khuyến nghị dùng cho bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm là:
– Lá lốt: Có khả năng chống viêm, giảm đau;
– Thịt bò: Cung cấp nhiều chất dinh dưỡng;
– Hạt sen: Giảm đau xương khớp, giúp giấc ngủ sâu và ngon hơn;
– Quả sung: Chuyển chữa các bệnh xương khớp.
Ngoài ra, bệnh nhân có thể bỗ sung các thực phẩm dựa theo thành phần dinh dưỡng như:
– Canxi: Hải sản, đậu nành, sữa tươi, các loại rau xanh đậm, …
– Omega-3: Cá ngừ, cá hồi, các loại hạt, …
– Vitamin D: Trứng, ngũ cốc, tôm, hàu, …
– Vitamin C: Xoài, cà chua, kiwi, chanh dây, dâu tây, …
– Vitamin E: Khoai lang, sụn lợn, olive, bơ, …