Bài viết chia sẻ về hành trình dạy tiếng Anh cho trẻ em từ 0 đến 6 tuổi. Phương pháp thú vị và cảm hứng từ gia đình.
Video: Bế Pooh dịch tiếng Anh
Từ lâu, tiếng Anh đã trở thành ngôn ngữ thứ hai được nhiều cha mẹ Việt chú trọng dạy cho con từ sớm để bé tiếp thu nhanh và tốt nhất. Nhờ khả năng ngôn ngữ phát triển, trẻ sẽ dễ dàng trong việc tiếp cận với các kỹ năng khác trong cuộc sống.
Cậu bé Nguyễn Xuân Nhất, tên thường gọi ở nhà là Pooh – là con trai của chị Trần Thị Phương Thúy, 34 tuổi, Hà Nội. Pooh năm nay vừa tròn 6 tuổi, là một cậu bé vui vẻ, hay cười, thích đọc sách, ham học hỏi và cũng rất có tài năng.
Bằng tuổi Pooh, khi nhiều bạn bè còn mới mẻ với một số môn học, thì cậu bé tỏ ra khác biệt, có chính kiến riêng của mình, đặc biệt còn có khả năng dịch sách Anh – Việt. Bộ sách của Pooh đã được thông qua, in ấn và phát hành trong tháng 7 này.
Gia đình bé Pooh
Cùng trò chuyện với chị Phương Thúy để hiểu thêm về niềm đam mê dịch sách của cậu bé cũng như cách mà mẹ trang bị cho con trai học tiếng Anh từ 9 tháng tuổi.
6 TUỔI LÀ DỊCH GIẢ CỦA 5 CUỐN SÁCH CHO BÉ 0-3 TUỔI
– Xin chào chị Phương Thúy, không biết cơ duyên nào đã giúp Pooh đến gần hơn với việc dịch sách Anh – Việt?
Bạn thân Pooh từng nhắc đã là một cậu bé thích đọc sách, con biết đọc tiếng Việt từ lúc khoảng 3 tuổi và đến 5 tuổi con đã được đọc sách tiếng Anh. Khi đọc sách thì bé cũng tự dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt như những câu đơn giản, từ nào không biết bé sẽ hỏi cha mẹ.
Do đó, Pooh bắt đầu được đọc sách tiếng Anh gốc và thường dịch, gia đình thấy rõ nét đáng yêu đã cho bé dịch 5 quyển đó. Sau đó gia đình ký hợp đồng dịch giả với một nhà xuất bản tại Hà Nội.
Pooh đã dịch xong 5 cuốn sách và chuẩn bị phát hành.
Bé viết chưa thạo và chưa biết dùng máy tính nên bé được đọc sách và dịch, mẹ ghi âm và ghi lại, rồi bé sẽ soạn lại bản dịch máy cùng mẹ trước khi gửi đi.
Hiện Pooh đã dịch bộ 5 cuốn sách cho lứa tuổi 0-3 tuổi từ cuối năm 2017 rồi. Sách sẽ được phát hành trong tháng 7/2018.
– Dịch sách tiếng Anh là niềm yêu thích của bé hay là do chị định hướng từ nhỏ, thưa chị?
Pooh thích đọc sách từ nhỏ, có lẽ là vì bố mẹ thích đọc sách và nhà có nhiều sách, nên khi bé lớn lên thì đã thấy sách ở quanh mình. Bé cũng biết tiếng Anh từ lúc 3 tuổi, nên khi bé đọc được cả tiếng Anh và tiếng Việt thì mình nghĩ là con thích việc dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt và ngược lại.
– Vậy để cùng có niềm đam mê này của bé, chị đã hỗ trợ cho Pooh những gì?
Bình thường vào buổi tối trước khi đi ngủ thì mẹ sẽ kể cho bé nghe, gần đây bé có yêu cầu là bé sẽ cùng mẹ cả tiếng Anh và tiếng Việt.
Hai truyện bé đang yêu thích và có thể kể lưu loát cả tiếng Anh và tiếng Việt là “Ba chú lợn con” và “Cô bé Lọ Lem”.
– Chị dự định định hướng dạy tiếng Anh cho bé như thế nào?
Sách bé dịch chưa xuất bản, mặc dù giá có hơi cao vì là sách sống và có lật tương tác (flip-and-flap), nhưng hy vọng sẽ bán chạy.
Dịch giả nhận được tiền nhuận bút một lần, bé đã có dự định sẽ đem biểu ô ng bàn và ô ng bàn ngoài.
GIÚP CON GIỎI TIẾNG ANH TỪ VIỆC HAM ĐỌC SÁCH
– Chị nhận thấy năng khiếu học tiếng Anh của Pooh là từ bao giờ và cách chị giúp Pooh phát triển ngoại ngữ thứ hai này ra sao?
Mình nhận thấy con có hứng thú và khả năng về tiếng Anh từ lúc bé khoảng 2 tuổi. Trước đó khoảng 9 tháng, mình đã mua bảng chữ cái tiếng Anh và tiếng Việt có phát âm để cho con vừa chơi vừa học. Đến khoảng 1,5 tuổi bé đã nhận biết được một cách chữ cái. Ngoài ra, mình còn mua nhiều quyển sách cho các bé từ 0-3 tuổi có hình vẽ và màu sắc rực rỡ với các chữ cái như trái cây, hình khối, con vật… và dạy bé. Bé thích các quyển sách này và nhớ tốt, vì dù khi mình hỏi quả cam đều có thể trả lời bằng tiếng Anh và tiếng Việt.
Ngoài ra, định kỳ gia đình cũng cho bé xem Youtube, bé rất thích các bài hát tiếng Anh của
Super Simple Songs
và
Nursery Rhymes
. Đến khoảng 3 tuổi thì bé đã nhận biết được khá nhiều từ tiếng Anh, tuy nhiên chưa nói được cả câu trọn vẹn. Khi bé 3,5 tuổi, mình cho bé đi học thêm tiếng Anh ở trung tâm.
Khi đã có thể nói được cả câu bằng tiếng Anh, thì Pooh có nhu cầu giao tiếp bằng tiếng Anh nhiều hơn, nên cha mẹ cũng cần tạo điều kiện cho bé, bằng cách khi bé hỏi bằng tiếng Anh thì trả lời bằng tiếng Anh, cho bé gặp gỡ người nước ngoài…
Ngoài ra, mình giúp con tự học đọc bằng cách nhờ kiểu hình ảnh chứng không học kiểu đánh vần, ban đầu con đọc sai nhiều, sau đó khi bố mẹ nhắc con cách nói đúng thì một vài lần sau con đã đọc đúng. Khi đi ra ngoài, con rất hứng thú với việc đọc các biển báo, các loại nhãn hàng… thì cha mẹ cũng được cùng và hướng dẫn con cách đọc đúng.
Bên cạnh đó, theo quan điểm của mình thì để giỏi ngoại ngữ cần giỏi cả tiếng Việt nữa. Khi con còn bé, mình hay hát ru cho bé, bé cũng rất thích các bài hát ru, ví dụ như bài
Giọt mùa thu
hay
Hôm qua tắt nước đàn đầu định
. Với trẻ con thì giọng nói của bố mẹ là giọng nói thân thương và êm ái nhất khi vừa chào đời, nên cha mẹ cũng cần chăm sóc giao tiếp bằng giọng nói với con như nói chuyện hoặc hát ru.
Tóm lại, để con hứng thú với việc học ngoại ngữ cha mẹ nên tạo một môi trường giúp con thấy hứng thú, mua sách ngoại ngữ hoặc sách sống ngữ cho con, cũng như cùng con thực hành ngoại ngữ thường xuyên. Các bậc cha mẹ đừng e ngại mình phát âm chưa chuẩn, vì thực tế sau này khi con đi học hoặc đi làm thì sẽ tiếp xúc với nhiều người ở nhiều điều khác nhau ở khắp nơi trên thế giới.
Và để có thể đồng hành cùng con thì bản thân cha mẹ cũng cần phải trau dồi cập nhật kiến thức không ngừng để không bị tụt hậu. Ở nhà mình thì hai vợ chồng cũng có thể dịch sách, chồng mình dịch từ tiếng Trung và tiếng Anh còn mình dịch tiếng Anh, và cùng đã có nhiều đầu sách dịch được xuất bản.
– Khi chọn trung tâm học tiếng Anh cho Pooh, chị đã lưu tâm đến điều gì?
Theo mình việc học Phonics (Phát âm tiếng Anh theo Nguyên âm) từ giai đoạn bắt đầu học là quan trọng vì nếu từ lúc nhỏ học phát âm đánh vần thì các con được dạy được đúng thì sẽ hỗ trợ rất nhiều sau này. Trong đó, 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết trong việc học ngoại ngữ cần được rèn luyện đều đặn thời.
Vì vậy khi chọn trung tâm tiếng Anh cho các con thì cha mẹ nên cân nhắc lựa chọn trung tâm có chất lượng tốt và giáo trình tốt.
MUỐN DẠY CON TỐT CHA MẸ NÊN TỰ ĐỊNH HƯỚNG MÌNH
– Anh chị có lập riêng cho bản thân một quan điểm nhất định nào đó khi dạy con?
Về chính mình chủ yếu yếu tố tạo điều kiện cho con tự phát triển, phát huy thế mạnh của con và khắc phục những nhược điểm như được điểm của con, cha mẹ cũng đóng vai trò như người hướng dẫn và người bạn chia sẻ chứ không phải người ra lệnh bắt con phải làm theo ý mình. Ngoài ra, các cụ ta có câu “Sinh con rồi mới sinh cha” mình nghĩ là khi có con, cha mẹ có vai trò mới là làm cha làm mẹ, nên cũng cần phải thường xuyên học hỏi và tự định hướng bản thân để có thể làm cha mẹ tốt.
Ví dụ Xuân Nhật hiện tại đang ở giai đoạn nhạy cảm khi bước vào giai đoạn chuẩn bị vào lớp 1, kiểu giống như wonder week của các trẻ sinh, nên tính cách bé có phần dễ xúc động, hay cầu xin khi không được như ý, gia đình đang cố gắng tập trung vào việc rèn giữa bé trong việc cư xử và kiểm chế cảm xúc.
Tuy nhiên, việc này cũng không dễ dàng, và hiện tại vợ chồng mình cũng đang vừa thực hiện vừa học hỏi, vì cũng có lúc con bướng bỉnh mà mình thì một mực không thể nhượng bộ, mình cũng không đặt ra tiêu chuẩn để áp đặt cho con, gây áp lực cho con. Nhưng với những nhược điểm đã biết, thì cả cha mẹ và con cần cùng cố gắng để khắc phục, làm cho cuộc sống hạnh phúc và tốt đẹp hơn.
– Ngoài khả năng năng học và dịch tiếng Anh tốt, bé Pooh còn có niềm đam mê đặc biệt với môn học hay nghệ thuật gì không, thưa chị?
Ở thời điểm hiện tại Pooh chuẩn bị vào lớp 1, con đã có thể nghe nói tiếng Anh khá tốt, có thể trình bày ý kiến, mô tả sự vật hiện tượng, kể chuyện bằng tiếng Anh và tiếng Việt, được đều đặn sách tiếng Anh và tiếng Việt, dịch được những câu đơn giản không quá phức tạp từ tiếng Anh sang tiếng Việt hoặc ngược lại.
Ngoài ra, bé cũng tự nhiên thích các chủ đề khoa học và lịch sử, như khủng long, vũ trụ, robot. Pooh cũng giống các bạn nhỏ khác, bé cũng thích xem hoạt hình, chơi xếp hình, xem các chương trình giải trí trên Youtube, chơi game trên iPad, tuy nhiên gia đình cũng cần dành hạn chế thời gian tiếp xúc với thiết bị điện tử của con.
– Trong thời gian sắp tới, chị dự định định hướng dạy thêm cho bé những lĩnh vực nào?
Hiện tại gia đình có cho bé đi học thêm toán, học vần, và học bơi. Nhưng theo mình thì bé sẽ học được nhiều khi có trải nghiệm thực tế, nên mình cũng cần tạo điều kiện cho bé đi du lịch các nơi, một năm vài lần đi dài ngày cùng gia đình, và những chuyến đi trong ngày đến các địa điểm trong Hà Nội và ngoài thành Hà Nội.
Xin cảm ơn chị về những chia sẻ!