Hướng dẫn cho trẻ học đánh vần tiếng Anh và những lợi ích từ việc học này.
Đánh vần tiếng Anh là điều cơ bản mà trẻ cần làm quen khi bắt đầu học tiếng Anh.
Nhiều bậc phụ huynh thường phân vân không biết có nên cho trẻ học đánh vần chữ cái tiếng Anh hay không? Cũng có ba mẹ cho rằng chỉ cần dạy con người pháp và từ vựng, rồi tập ghép câu từ đơn giản là đủ được. Thực tế, khi học bất cứ ngôn ngữ nào, trong đó có tiếng Anh, trẻ cũng cần phải học cách đánh vần.
Để hiểu hơn về tầm quan trọng của việc học đánh vần cũng như những cách dạy con học đánh vần tiếng Anh hiệu quả, mời ba mẹ tham khảo thông tin sau nhé!
1. Trẻ có nên học đánh vần tiếng Anh hay không?
1. Nên cho trẻ học đánh vần chữ cái tiếng Anh từ khi nào?
Ở nước ngoài, trẻ em được làm quen với các bảng chữ cái và cách đánh vần từ rất sớm. Các chuyên gia ngôn ngữ nhận định đây là bước đệm quan trọng để con dễ dàng học giao tiếp tiếng Anh. Vì thế, việc học đánh vần chuẩn là điều vô cùng cần thiết.
Thời điểm tốt nhất để con học đánh vần tiếng Anh là khi mới bắt đầu làm quen với bảng chữ cái. Ba mẹ đừng lo lắng con quá nhọc, khiến việc học đánh vần trở nên khó khăn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ở thời điểm từ 3 tuổi trở lên, não bộ của trẻ bắt đầu phát triển rất tốt. Đây là thời kỳ “mở cửa sổ” về ngôn ngữ, nên bé có thể tiếp nhận được một lượng thông tin khổng lồ.
>>> Tìm hiểu thêm: Có nên cho trẻ học tiếng Anh sớm? 3 lợi ích khi trẻ học tiếng Anh sớm
2. Lợi ích của việc học đánh vần tiếng Anh
Việc cho trẻ học đánh vần tiếng Anh chuẩn ngay từ đầu mang lại nhiều lợi ích:
• Giúp bé đọc nhanh và chuẩn: Học đánh vần giúp bé được trang bị khả năng tách ghép âm. Từ đó bé sẽ sửa được các lỗi sai về mặt âm, giúp đọc nhanh và chuẩn hơn.
• Giúp con dễ dàng sử dụng từ điển trong việc đọc từ và học từ mới. Nhờ vậy, con có thể học từ vựng nhanh hơn và đọc chính xác hơn.
• Giúp con hiểu quy trình luyện nói tiếng Anh theo từng âm – từng từ – từng câu – từng đoạn.
• Khi nắm vững các quy tắc đánh vần, con sẽ nói tiếng Anh có ngữ điệu, nhịp điệu biết cách nói âm và nắm rõ quy luật từ ngữ. Từ đó, con sẽ nói tiếng Anh hay hơn.
• Việc phát âm chính xác cũng giúp con tăng khả năng nghe. Từ đó con có thể nghe – hiểu tốt hơn và dẫn đến khả năng giao tiếp tự nhiên, tự tin như người bản xứ.
2. Cách học đánh vần tiếng Anh cho trẻ
Để dạy bé đánh vần hiệu quả, ba mẹ cần hiểu rõ về phát âm tiếng Anh
Quy tắc đánh vần cơ bản trong tiếng Anh thường được quy định theo bảng phiên âm quốc tế IPA. Trong bảng phiên âm quốc tế IPA, tiếng Anh gồm có: phụ âm, nguyên âm, trọng âm, âm đệm, âm đuôi… Mỗi thành phần lại có những cách đánh vần tiếng Anh khác nhau. Vì thế, ba mẹ có thể dựa vào bảng phiên âm IPA để dạy trẻ đánh vần tiếng Anh.
1. Phương pháp học đánh vần tiếng Anh: Cách đánh vần phụ âm
Dựa theo bảng chữ cái, trong tiếng Anh có 24 phụ âm. Phụ âm là những âm khi ta phát ra luồng khí từ thanh quản lần mỗi bị cản trở nên không tạo ra tiếng. Các phụ âm được chia thành ba nhóm khác nhau:
Cách đánh vần phụ âm hữu thanh (voiced sounds)
| Phụ âm hữu thanh | Ví dụ |
| /b/: Được tạo ra bằng cách mềm chặn môi, sau đó bắt mạnh âm thanh, dấy thanh quản rung. |
|
| /g/: Phần sau lưỡi nâng lên chạm vào ngạc mềm, kết hợp với dây thanh quản rung. |
|
| /v/: Hàm trên chạm nhẹ vào môi dưới, dây thanh quản rung. |
|
| /z/: Luỡi đẩy nhẹ lên hàm trên, khít thoát ra từ lưỡi và lưỡi kết hợp với rung thanh quản. |
|
| /d/: Đầu lưỡi chạm vào phần lợi của hàm trên, dây thanh quản rung lên kết hợp với sự chuyển động của lưỡi, môi, lưỡi và luồng khí thoát ra. |
|
| /dʒ/: Mỗi tròn, chu về phía trước. |
|
| /ð/: Đầu lưỡi giữa giữa hai hàm răng, sau đó đẩy luồng khí thoát ra giữa hai hàm răng và lưỡi, rung thanh quản. |
|
| /ʤ/: Mỗi tròn, hơi chu ra phía trước, nâng mắt tròn trước miệng, chạm vào hàm trên kết hợp với rung thanh quản. |
|
>>> Tìm hiểu thêm: Cách dạy bảng chữ cái tiếng Anh để trẻ phát triển khả năng đọc viết sớm
2. Học cách đánh vần trong tiếng Anh: Cách đánh vần các nguyên âm
Khi tập cho con đánh vần các nguyên âm, ba mẹ có thể kết hợp tìm từ đơn giản để con thực hành.
Nguyên âm là những âm khi ta phát ra luồng khí khi từ thanh quản lần mỗi không bị cản trở. Trong tiếng Anh có 5 nguyên âm chính là: u, e, o, a, i cùng một số nguyên âm dài khác.
Các nguyên âm trong tiếng Anh được ký hiệu như sau: /i:/, /e/, /æ/, /o/, /ʌ/, /ʊ:/, /i:/, /ˈɛɪ/, /ˈoʊ/, /ɑː/, /ʊ/, /ə:/, /ɪ/, /ʊ/, /admin/, /ɒ/, /ɔː/, /ɑː/, /eː/, /ɪ/, /ʊ/, /eɪ/, /ʊ/, /juː/, /ɒ/, /aʊ/, /j/, /ɪ/, /ʊ/. Ba mẹ có thể tham khảo cách cho bé tập đánh vần tiếng Anh với các nguyên âm như sau:
1. /i/: Mỗi mở rộng sang hai bên, hài tháp lưỡi, phát âm giống âm /i/ trong tiếng Việt nhưng rất ngắn.
2. /ɑ/: Mỗi tròn dần, lưỡi lùi về phía sau, đọc “a” rồi chuyển dần sang “u”.
3. /i:/: Kéo dài âm “i”, âm được tạo ra trong khoang miệng chỉ không phải nhấc bỏ ánh bên ngoài. Mỗi mở rộng sang hai bên, phần lưỡi nâng cao.
4. /ʊ/: Mỗi ứa hói tròn, hạ tháp lưỡi, đọc âm từ cổ hòng, phát âm từ tứ thì “ư” trong tiếng Việt.
5. /u/: Hú sanh, mỗi dây lưỡi tròn đi lùi ra phía sau, rõ buông phát âm từ cổ hào thành âm.
6. /æ/: Mỗi lưng từ rộng, hạ thấp lưỡi so với khi đọc âm i. Được giống “a” trong tiếng Việt nhưng rất ngắn.
7. /ʌ/: Mỗi hổng mỏng, thương nhẹ, rõ tiếng phát âm từ lời bẹt.
8. /ɛ/: Mỗi bờ lê nhô lên, mình nâng lùi, phát âm giống âm “e” trong tiếng Việt nhưng rất ngắn.
9. /ɔː/: Mỗi bờ lê nhô lên, mình bàu ra, tiếng phát âm đưa về vị hơn.
10. /ø/: Mỗi bờ lê nhẹ ký ra, giữ phần miệng, phát âm đưa về lưng.
11. /ɪ/: Mỗi miệng hẹp, bờ ngón, rõ tiếng phát âm miệng hoàn toàn mở. Phát âm cùng một âm u tạo ra một chiều.
12. /ʊ/: Cũng giống như âm u trên.
13. /ī/: Mỗi miệng đều hẹp, any nhẹ, chữ u kêu giống hệt về miệng “nhu”.
14. /i,i/: từ “nhu”.
15. /aɪ/: cũng giống như âm i trên.
16. /ɑː/: Cũng giống như âm ʊ trên.
17. /ɛ/: Mỗi bờ nhẹ chữ e,như hạ rộng một bên lưỡi, đường chữ “ih”.
18. /iː/: Mỗi bờ nén có trọng tới nhẹ một bên lưỡi, trọng ân mở cùng đường chữ u.
19. /ʌ/: Giống như âm ʊ trên.
20. /j/: Buổi mồm, phần lưỡi \\”\. Phát âm tiếng “nhu”.
21. /ʊ/: trong học hò, phần lướt nhẹ âm “in”.
22. /ʎ/: khác với âm ʊ trên.
23. /ɔː/: Giống với âm ʊ trên.
24. /ʻ/: Mỗi bờ lê nén có trọng âm nhẹ, đọc lại tùy thân.
25. /ə/: giống với âm ʊ trên.
3. Những lưu ý khi cho trẻ học đánh vần tiếng Anh
Sau khi đã dạy con cách học đánh vần tiếng Anh với phụ âm và nguyên âm, ba mẹ cần phối hợp thêm một số quy tắc sau để dạy con cách đánh vần cho hiệu quả.
1. Dạy trẻ cách đọc cả từ (whole word)
Kết hợp việc đọc cả từ khi tập đánh vần giúp bé ghi nhớ mặt chữ nhanh hơn
Đọc cả từ là một phương pháp dạy trẻ đọc có thể thông qua nhận diện mặt chữ. Đặc biệt, khi kết hợp cùng hình ảnh, bé sẽ nhận diện và ghi nhớ mặt chữ rất nhanh. Vì thế, hãy kết hợp cả phương pháp dạy đánh vần với bảng chữ cái và đọc cả từ.
>>> Tìm hiểu thêm: Tổng hợp 300+ từ vựng tiếng Anh cho trẻ theo từng chủ đề
2. Dạy trẻ đếm số nguyên âm để biết từ có bao nhiêu âm tiết
Trong tiếng Anh có 5 nguyên âm là: u, e, o, a, i. Một từ có bao nhiêu nguyên âm thì từ đó sẽ có bấy nhiêu âm tiết. Vì thế, ba mẹ có thể dạy con cách đếm nguyên âm và tập đánh vần vốn.
Ví dụ:
• Từ có 1 âm tiết: cat, dog, want…
• Từ có 2 âm tiết: wanna, chicken…
• Từ có 3 âm tiết: camera, vitamin…
• Từ có 4 âm tiết: camerama, calculator…
3. Dạy con cách nhận trọng âm
Trọng âm, được ký hiệu bởi dấu (´), là phần cực kỳ quan trọng trong tiếng Anh. Những âm có dấu (´) đứng trước chính là âm được nhấn trọng âm trong âm. Các âm này cần được đọc to hơn, dài hơn so với các âm khác. Trọng âm tạo nên ngữ điệu của câu nói. Nhấn trọng âm đúng sẽ giúp con nói tiếng Anh tự nhiên và trôi chảy hơn. Vì thế, trong quá trình dạy con học đánh vần tiếng Anh, ba mẹ cũng cần chỉ con học cách nhấn trọng âm.
Việc dạy tiếng Anh cho con cần có sự phối hợp của cả nhà trường và ba mẹ. Chẳng hạn như, khi con học tiếng Anh ở trường theo phương pháp A thì ở nhà ba mẹ cũng nên luyện thêm cho con bằng phương pháp A. Như vậy, con mới có thể học tiếng Anh một cách đồng nhất và bài bản. Chính vì vậy, ILA hy vọng rằng những thông tin về cách học đánh vần tiếng Anh ở trên sẽ giúp ích cho ba mẹ trong quá trình dạy kèm con học tiếng Anh tại nhà.
