Cuộc chiến không cần súng giữa những siêu vi khuẩn và mạch sống đang trở nên ngày càng cam go và cần sự chú ý đặc biệt.
Những ngày qua, cộng đồng mạng “dậy sóng” bởi chia sẻ về “cuộc chiến không cần súng” giữa siêu vi khuẩn, đứng trên trang cá nhân của bác sĩ Hùng (Khoa Cấp cứu A9, BV Bạch Mai). Dưới hiệu ứng ứng lan tỏa của mạng xã hội, một lần nữa hồi chuông về kháng kháng sinh lại được gióng lên mạnh mẽ.
Bài viết mới đây của bác sĩ trên trang cá nhân về kháng kháng sinh (KKS) nhận được sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng mạng. Anh có bất ngờ với những phản ứng này không?
BS Hùng Ngô: Tôi không bất ngờ lắm khi được quan tâm đến vậy. Trước đây việc điều trị theo kinh nghiệm, trong đó có sự sử dụng kháng sinh còn rất mù mờ. Khi khoa học kỹ thuật phát triển hơn, y học điều trị dựa theo bằng chứng, chúng ta mới dần nhận ra mình đã coi thường hệ miễn dịch của mình như thế nào.
Hiểu biết của mọi người về vấn đề KKS còn rất hạn chế. Trong khi không phải nguồn tin nào cũng chính xác nên để hiểu đúng và đủ, tôi quyết định viết cho rõ ràng và dễ hiểu nhất theo ngôn ngữ mạng xã hội về KKS.
BS Hùng Ngô, chủ nhân bài viết về KKS “gây bão” mạng xã hội
Đây không phải lần đầu vấn đề KKS được cảnh báo, nhưng tại sao phải tỏ bày giới thiệu mọi người mới phần ứng mạng mến để vậy?
BS Hùng Ngô: Thông qua bài viết, tôi tin mọi người dần hiểu những hành động tương tự như tự ý mua thuốc không theo đơn, hay việc chia sẻ vô tội vạ những phương pháp điều trị truyền khẩu mà một bác sĩ được đào tạo chính thống nếu được dạy sẽ coi là “khốc liệt” lắm đã góp phần tạo ra những con siêu vi khuẩn từ trong chính ngành y đấy mình.
Tất cả những thông tin đó như một lời cảnh tỉnh cho tất cả mọi người. Đó là lý do khiến cộng đồng đang phần ứng mạnh mẽ đến thế.
Hình ảnh bệnh nhân nhiễm siêu vi khuẩn và đang thuốc truyền tay gây giật mình cho nhiều người
Có cầu chuyện thực tế nào về các trường hợp nhiễm khuẩn đầu lòng trong quá trình công tác của anh?
BS Hùng Ngô: Tôi từng lấy dẫn chứng trong bài viết trên trang cá nhân của mình, một bệnh nhân viêm phổi vì siêu vi khuẩn kháng tất cả các loại kháng sinh hiện có trên thị trường. Đây lại không phải trường hợp đầu tiên, hầu hết bệnh nhân đều không qua khỏi.
Siêu vi khuẩn này bệnh thường rất ít khả năng gây bệnh trên người khỏe mạnh, chỉ vì lý do nào đó hệ miễn dịch yếu đi mà chúng lại tấn công hèn, khi những công trình y khoa tiến tiến và sức mạnh miễn dịch phải đầu hàng trước siêu vi khuẩn, bất lực trong nỗ lực cứu sống bệnh nhân chỉ vì KKS, đổi với tôi đó là những cảm xúc khó tả.
KKS được xem là vấn đề sức khỏe toàn cầu, vậy các quốc gia phát triển khác đã giải quyết bài toán này thế nào?
BS Hùng Ngô: Y học vẫn là một ngành chỉ mang tính tưu tưởng đôi. Việc phát triển các xét nghiệm chuyên sâu sẽ giúp người bác sĩ có bằng chứng cụ thể nhằm phương pháp điều trị phù hợp.
So sánh giữa các nền y tế khác nhau cần phải xem xét trên nhiều khía cạnh. Việc điều trị cũng vậy, cần đòi hỏi liên giữa lợi ích và kinh tế luôn là bài toán khó giải cho tất cả các nước không riêng gì Việt Nam.
Đối điểm chung duy nhất trong trường hợp này là sức khỏe. Việc thực hiện đầy đủ các phương pháp tốt nhất giúp cả thể chống chịu được các tác nhân nguy hại từ bên ngoài, trong đó có vi sinh vật.
Tại Việt Nam, bên cạnh nỗ lực của các cơ quan Y tế, mỗi cá nhân cần phải làm gì để giảm thiểu vấn nạn KKS?
BS Hùng Ngô: Tôi nghĩ việc đầu tiên là cần làm công tác tuyên truyền tốt hơn, để người dân hiểu được tầm quan trọng trong việc điều trị theo phác độ của bác sĩ. Lạm dụng kháng sinh khi không nắm vững chính thuốc chỉ thể hiện sự hời hợt về kiến thức, chủ quan về sức khỏe.
Bên cạnh đó, mỗi người mà đặc biệt là những bậc làm cha mẹ cần tăng cường nhận thức bảo vệ bản thân và con trẻ, bởi mẫu chốt bao giờ cũng là phòng còn hơn chữa.
Cụ thể về phòng bệnh, việc rửa tay và tiêm vắc xin phòng dịch khuẩn như anh từng đề cập có ý nghĩa như thế nào?
BS Hùng Ngô: Cách thức con người luôn tồn tại vi khuẩn tại các nơi tự nhiên, trên da, bao gồm vi khuẩn tốt và vi khuẩn xấu. Mỗi cân bằng này bị phá vỡ sẽ tác động gây ra tình trạng nhiễm trùng. Đặc biệt là vi khuẩn tự thân nó không “bỏ” điều kiện kèm theo do bàn tay con người đem lại môi trường khác. Việc rửa tay sẽ giúp tiêu diệt và hạn chế bắt những vi khuẩn bên ngoài trực tiếp vào cơ thể. Tắm và vệ sinh thân thể hàng ngày cũng vậy.
Mỗi ngày các tế bào bảo vệ da chết sinh ra rất nhiều từ 30.000 đến 40.000 tế bào mới phát. Cùng với các tuyên truyền môi hộ và bẩn, chúng là “bữa ăn” vỗ cùng hình thành cho rất nhiều loại vi sinh vật ký sinh trên da. Việc rửa tay và tắm rửa sạch hàng ngày sẽ bảo mòn những lớp da chết, hạn chế vi khuẩn có hại cho cơ thể.
Thói quen vệ sinh tốt cùng với một hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ giúp chúng ta sống một cách thoải mái không sợ nhiễm bệnh.
Trong khuôn khổ chương trình hợp tác truyền thông “Vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn”, Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế và Quỹ Unilever Việt Nam, nhãn hàng Lifebuoy đang đồng hành em đến các chương trình tích hợp nhiều kiến thức bổ ích để nâng cao ý thức vệ sinh cá nhân trong cộng đồng. Áp dụng công nghệ ion bạc, xà phòng diệt khuẩn Lifebuoy tăng cường bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn hiệu quả gấp 10 lần so với xà phòng thông thường, nhờ đó phòng tránh được dịch bệnh, ngăn ngừa nguy cơ kháng kháng sinh cho cả gia đình. |