Tìm hiểu về táo bón ở trẻ em và cách điều trị hiệu quả.
Táo bón không chỉ là bệnh mà nó còn là tình trạng rối loạn tiêu hóa hoặc thậm chí chỉ là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau. Táo bón khiến trẻ đi ngoài khó khăn, có thể gây cảm giác sợ đi ngoài. Vì vậy mẹ cần phải tìm cách điều trị kịp thời khi trẻ bị táo bón.
Táo bón là tình trạng trẻ đi ngoài ít hẳn bình thường kèm theo cảm giác đau, khó khăn khi đi vệ sinh do phân rắn hoặc quá to. Trẻ được xem là táo bón khi tần suất đi ngoài như sau:
– Trẻ sơ sinh đi ngoài dưới 2 lần/ngày.
– Trẻ bú mẹ hoặc bú bình đi ngoài dưới 3 lần/tuần.
– Trẻ lớn đi ngoài dưới 2 lần/tuần.
Táo bón khiến trẻ đi ngoài khó khăn. (Ảnh minh họa)
Táo bón có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Sau đây là những nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng này:
Táo bón có thể là dấu hiệu của các bệnh lý sau:
Bệnh đại trực tràng: phình to đại tràng, hẹp đại tràng, hẹp trực tràng hậu môn bẩm sinh, sâu dính các dị tật hậu môn, gây tác động ruột mạnh tính…
Bệnh của hệ thần kinh: Bại não, tổn thương vùng cổ cùng cột sống, bệnh não bẩm sinh.
Bệnh toàn thân: Suy giáp trạng, giảm K, tăng Ca trong máu.
Chế độ ăn uống và chăm sóc không hợp lý cũng có thể khiến trẻ bị táo bón.
Trẻ không được bú sữa mẹ: Sữa mẹ là nguồn dưỡng chất phù hợp nhất với hệ tiêu hóa còn non kém của trẻ. Vì vậy khi uống sữa công thức, trẻ bị táo bón khả năng cao hơn so với trẻ bú mẹ.
Trẻ không ăn đủ chất xơ: Chất xơ giúp thức ăn tiêu hóa dễ dàng hơn và giúp giữ nước trong ruột già. Nếu trẻ ăn quá ít chất xơ cũng dẫn đến tình trạng táo bón kéo dài.
Trẻ không uống đủ nước: Uống thiếu nước cũng là nguyên nhân phổ biến gây ra táo bón.
Trẻ nhiễm độc: Một số trẻ do môi trường xã hội vệ sinh trên trường lớp nên không chịu đi ngoài. Điều này kéo dài lẫn dẫn đến tình trạng táo bón.
Khi trẻ bị táo bón, phân thường cứng, tròn như viên bi. Trẻ đi ngoài ít hơn so với bình thường. Đồng thời trẻ có biểu hiện khó khăn, đau, phải rặn khi đi ngoài. Táo bón có thể kéo dài trong vài ngày hoặc thậm chí vài tuần, vài tháng.
Táo bón nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ như biếng ăn, còi cọc, chậm lớn, suy dinh dưỡng, khó tiêu, nôn trớ. Đồng thời những chất độc trong phân không được đào thải ra ngoài có thể bị hấp thu trở lại máu gây nguy hiểm đến sức khỏe.
Để chữa trị tình trạng táo bón cho trẻ, mẹ cần xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Với các trường hợp táo bón do bệnh lý, mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp. Với các trường hợp táo bón do chăm sóc, mẹ có thể tham khảo các cách chữa trị sau đây:
Nếu trẻ uống sữa công thức, mẹ cần pha sữa theo đúng hướng dẫn để sử dụng. Đồng thời mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để thay đổi nhận hiệu sữa phù hợp.
Ăn nhiều rau, củ, quả giúp giảm táo bón. (Ảnh minh họa)
Đối với trẻ bị táo bón do thiếu chất xơ thì mẹ cần bổ sung chất xơ trong chế độ ăn uống hàng ngày của trẻ. Cho trẻ ăn nhiều rau, củ, quả như mồng tơi, khoai lang, chuối, cam, đu đủ… Hạn chế cho trẻ ăn đồ ăn nhanh, đồ ngọt.
Đối với trẻ bị táo bón do uống ít nước thì mẹ cần khuyến khích trẻ uống đủ nước mỗi ngày. Hạn chế cho trẻ uống nước ngọt, nước có ga và các chất kích thích.
Mẹ nên rèn luyện cho trẻ đi ngoài mỗi ngày đúng giờ. Điều này sẽ giúp trẻ hạn chế được tình trạng táo bón.
Mẹ đặt trẻ nằm ngửa trên giường. Sau đó mẹ đặt ngón trỏ và ngón giữa gần với rốn của trẻ, nhẹ nhàng xoa vòng quanh. Mẹ nên thực hiện động tác này 30 đến 45 giây. Sau đó mẹ massage vòng quanh rốn và đi gần đến hông phải. Mẹ nhớ thực hiện các động tác theo chiều kim đồng hồ.
Chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong việc giảm tình trạng táo bón. Khi trẻ bị táo bón mẹ nên cho trẻ ăn các loại thực phẩm sau đây:
– Sữa chua: Trong sữa chua có rất nhiều vi khuẩn có lợi giúp trẻ tiêu hóa dễ dàng hơn.
– Rau, củ, trái cây: Mẹ nên cho trẻ ăn nhiều loại rau, củ, quả có hàm lượng chất xơ cao như các loại đậu, bông cải xanh, cà rốt, táo, mận, bưởi…
– Nước lọc và nước trái cây: Uống đủ nước lọc là cách tốt nhất giúp trẻ đi ngoài dễ dàng hơn.
– Hạn chế các loại đồ ăn cay, nóng, nhiều dầu mỡ.
Mẹ có thể phòng tránh táo bón cho trẻ bằng các cách sau đây:
– Uống nước lạnh hàng ngày: Chế độ ăn giàu chất xơ và uống đủ nước sẽ giúp trẻ không bị táo bón.
– Đi vệ sinh hàng ngày: Mẹ nên rèn luyện cho trẻ thói quen đi vệ sinh hàng ngày để ngăn ngừa tình trạng táo bón.
– Tập thể dục đều đặn: Tập thể dục giúp cho vận động ruột tràng tốt hơn và hiệu quả hơn.