Một bài viết chân thành về những lo lắng và phản ứng của mẹ bầu khi mang thai, cùng với những lưu ý cần thiết cho sức khỏe của cả mẹ và em bé.
Sai lầm của mẹ bầu
Câu chuyện thứ nhất: Chị M, sinh con gái đầu lòng, được 4 tháng tuổi, khi xem bức ảnh thấy con rất ít nói, chỉ thỉnh thoảng đưa vần về phía tiềm. Ai cũng khen bé ngoan.
Nhưng, khi bố của bé theo dõi thấy ảnh mắt bé ít linh hoạt hơn so với các bé sinh cùng tháng tuổi, vội cho đi khám. Y lệnh của bác sĩ nhanh chóng viết ra yêu cầu cho bé nhập viện để theo dõi. Sau những xét nghiệm chuyên khoa, bác sĩ hội chẩn và kết luận: Bé bị bệnh bại não.
Hỏi kỹ về quá trình mang thai bé, chị M. cho biết: Chị uống nhiều canxi và vitamin D, cũng thấy thuốc bổ dành cho bà bầu quảng cáo giàu canxi và vitamin A là mua về uống. Tâm lý của mẹ bầu là thích sinh con cao to, khỏe mạnh nhưng lại không hiểu biết tường tận về những biến chứng có thể xảy ra khi bổ sung các loại vitamin, canxi.
Ảnh minh họa (Nguồn: internet).
Câu chuyện thứ hai: Tại Bệnh viện Chăm sóc Trung ương, bà mẹ 9X Đinh Thị Vui (quận Thanh Hóa) đã được bác sĩ chỉ rõ nguyên nhân của việc con mình bị bại não, là do: Khi mang thai đã bổ sung quá nhiều vitamin D và canxi nên khi bé sinh ra, hợp sữa quá bé, thấp liên kiên quá sớm nên não không phát triển được.
Theo lời chia sẻ của chị Vui thì, từ tháng thứ 3 trở đi, hãy nghe ai giới thiệu thuốc bổ dành cho bà bầu là chị đều mua về uống. Chị cũng nhấn mạnh rằng uống nhiều canxi, vitamin D thì em bé càng chắc xương, cao lớn nên cứ thế uống không kiềm soát và theo bất cứ chỉ định nào của bác sĩ chuyên khoa.
Từ hai câu chuyện trên, rõ ràng cho thấy: Trẻ sơ sinh bị bại não có thể bởi nguyên nhân quá thừa vitamin D và canxi, đây là nguyên nhân gây bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh từ phía người mẹ mang thai. Nói cách khác, chính sai lầm của bố mẹ đã khiến đứa trẻ này mắc bệnh.
Theo Ths.BS Đường Văn Tâm, Trưởng khoa điều trị Liệt vận đông ngôn ngữ trẻ em, Bệnh viện Chăm sóc Trung ương, cho biết: “Bệnh bại não là những tổn thương nào thường thấy ở trẻ em dưới 6 tuổi. Trước đây, nguyên nhân gây bệnh phần lớn do các bệnh nhiễm trùng, suy dinh dưỡng. Còn bây giờ, các nguyên nhân gây bại não không do nhiễm trùng có chiều hướng gia tăng. Đáng nói là đa số các ca mắc bệnh đều có thể phòng tránh được.”
Chị Đinh Thị Vui và đứa con đầu lòng bị bại não do quá lạm dụng bổ sung canxi, vitamin A (Nguồn: internet)
Vì thế, khi một mẹ bầu đang bận khoăn lo lắng về tình trạng có bị thiếu hụt hoặc thừa canxi hay không, nên đi xét nghiệm. Đặc biệt, khi đẻ con ra nên chú ý quan sát, theo dõi những dấu hiệu chậm phát triển của con so với trẻ cùng lứa tuổi để đi khám, phát hiện bại não sớm, có hướng điều trị kịp thời.
Mẹ bầu cần bổ sung vitamin D, canxi như thế nào cho đúng và đủ?
Bác sĩ Diễm Thị Thanh Thủy (Bệnh viện Phụ sản Hà Nội), cho biết: Bà bầu chỉ cần bổ sung 3 loại vitamin duy nhất. Thứ nhất là acid folic, phải dùng trước khi có thai bởi vì nó có tác dụng sớm, nhất là từ 28 ngày sau khi thụ thai thì nó đã tác dụng đối với hệ thần kinh. Sau đó dùng suốt trong quá trình thai nghén vì acid folic có tác dụng chống dị tật thần kinh, chống thiếu máu.
Thứ hai là dùng sắt để chống thiếu máu, tốt nhất bà bầu nên xét nghiệm Feritin, nếu thiếu thì mới dùng, khi dùng thì sắt đạt hấp thu tối đa chỉ khoảng 2 tiếng sau.
Thứ ba là dùng canxi, nhưng canxi chỉ dùng sau tuần 20, không dùng trước 20 tuần, và chỉ dùng khi thiếu canxi như chuột rút, tê chân tay thì mới nên dùng.
– Chỉ được bổ sung canxi và vitamin D dạng uống theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý mua uống khi chưa hỏi ý kiến bác sĩ. Tùy theo từng giai đoạn của thai kỳ, bác sĩ sẽ chỉ định đúng liều lượng canxi và vitamin D cần bổ sung.
– Nên bổ sung canxi và vitamin D bằng đường ăn uống sẽ tốt hơn, như việc tăng cường ăn các loại hải sản, rau xanh, ngũ cốc, bơ, trứng, sữa tươi, sữa chua, phô mai, gan…
– Thường xuyên tắm nắng vào buổi sáng, vận động nhẹ nhàng để hấp thu nguồn vitamin D dồi dào từ ánh nắng mặt trời.
– Canxi và vitamin D phải được bổ sung song song với nhau thì chúng mới bổ trợ lẫn nhau đi vào cơ thể được.
– Canxi trong thực phẩm nguồn gốc động vật dễ hấp thu hơn là canxi trong thực phẩm nguồn gốc thực vật. Do vậy, mẹ bầu nên chọn canxi trong thực phẩm có nguồn gốc động vật.
– Không nên bổ sung sắt chung với canxi mà phải giữ cách ra về mặt thời gian. Uống canxi cách uống sắt, vitamin ít nhất 2 tiếng đồng hồ.
– Đối với viên uống canxi, mẹ nên uống sau bữa ăn sáng hoặc trước khoảng 1 giờ (nếu không uống cùng vitamin D thì nên tắm nắng).
– Không nên uống canxi vào buổi tối vì dễ gây khó ngủ hoặc dẫn đến bệnh sỏi thận.
