Khám phá những trải nghiệm cảm xúc của phụ nữ sau sinh, từ trầm cảm tới sự chật vật vượt qua áp lực cuộc sống.
Phụ nữ luôn được tôn vinh như những thiên chức tuyệt vời của cuộc sống, nhưng ẩn sau vinh quang ấy là những bệnh lý tâm lý mà nhiều người phải đối mặt, đặc biệt là trong thời kỳ sinh nở.
Một trong những vấn đề phổ biến là trầm cảm sau sinh, với tỷ lệ xảy ra khoảng 13% ở các bà mẹ sau khi sinh. Đặc biệt, cuộc sống hiện đại với nhiều áp lực khiến cho số bà mẹ gặp phải tình trạng này ngày càng gia tăng. Vậy mà, không ít người vẫn chưa thực sự nhận thức đầy đủ về tình trạng này, từ đó rơi vào “chuyến hành trình” mà họ không hề biết được hậu quả nghiêm trọng của nó.
Gần đây, câu chuyện về một bà mẹ tự tử do trầm cảm sau sinh đã thu hút nhiều sự chú ý trên mạng xã hội. Câu chuyện của người mẹ này như sau:
“Chỉ hệt như mình vừa mất. Chỉ mới đây đã tự chăm sóc mình ở tuổi 30, bỗng chốc trở thành bà mẹ đầu tóc bạc phơ, bỗng nhiên lại còn loay hoay với hai đứa con còn chưa biết thế nào là ‘cái chết’.”
Cô ấy đã bị trầm cảm sau khi sinh, nhưng không ai phát hiện ra, đến tận lúc cô ấy tự tử cũng chẳng ai hay biết. Đau đớn không? Xót xa không?
Từ khi lấy chồng, gia đình chỉ còn lại một vài biến cố. Anh chồng thì mỗi ngày vẫn âm thầm yêu thương vợ, cũng chỉ biết cuối tháng đưa lương cho vợ mua sắm, nuôi con, chẳng ai có thời gian trò chuyện với nhau sâu sắc.
Không ai hiểu được những gì mà một bà mẹ sau sinh đang phải trải qua. (Ảnh minh họa)
Bà mẹ này sống ngay cạnh nhà, nhưng em trai thì bệnh nặng, nên bà mẹ ấy cũng tất bật lo toan, dành bao thời gian cho việc khác. Em gái thì đi học, đi làm, rồi lại mất hút ở đâu đó, chỉ thỉnh thoảng ghé thăm nhà, chẳng ai để ý đến mẹ mình hay em trai, hay chị gái. Bạn bè thì người ta đã đổ xô đi xây dựng gia đình riêng, không ai còn ở bên cạnh mình để chia sẻ hết mọi điều được.
Stress một mình. Suy nghĩ một mình. Trầm cảm một mình. Xoay sở một mình. Bé tắt một mình. Và rồi lại chỉ là cái chết.
Hôm trước gia đình mình mới phát hiện chỉ nhờ một số tình huống lạ, vì vay nặng lãi. Không ai biết chính là làm gì. Chỉ biết tủ quần áo to là hàng hiệu, túi hàng hiệu, giấy hàng hiệu. Mọi người trú mộc chỉ ở ấy. Và điều đó là đáng buồn cười khi mọi người trạch mộc. Đến khi nhấp áo quan rồi, người thân vẫn cứ đến bên cạnh mà kêu sao chỉ ngu ngốc thế, sao chỉ dại dột thế, sao chỉ không biết tính toán chi tiêu. Mà trong đó có cả mình. Thiên hạ hồng chuyển thì lười ra tiền vào, toàn những lời khó nghe, bị giữ chặt.
Những mà đến tối, khi mọi người trong nhà thu dọn lại toàn bộ thư trang của chị, mới phát hiện ra quần áo toàn chưa cắt tag. Túi giấy còn nguyên hợp nguyên bill. Bao nhiêu năm không ai để ý đến việc gì, mặc gì, đeo gì, nền cũng chẳng cho ai thực mặc. Để bây giờ phát hiện ra, xâu chuỗi lại mọi sự, ai cũng chỉ biết ngồi thừ ra, và khóc. Trạch ai bây giờ? Trạch để làm gì nữa?”
Kèm theo câu chuyện là những lời cảnh báo nâng cao nhận thức về vấn đề trầm cảm tâm lý đang ngày càng gia tăng như hiện nay.
Sau sinh, mẹ thường trải qua một giai đoạn căng thẳng, stress vì nhiều lý do. (Ảnh minh họa)
“Phụ nữ sau sinh là một lần “thay máu”, hormone suy giảm, sức khỏe giảm sút, hầu như ai cũng không thể tránh khỏi suy nhược thần kinh, và với những người đã bị suy nhược từ trước, rất dễ mắc trầm cảm.
Nghe nói cứ tầm 10 bà mẹ thì có 1 người mắc trầm cảm sau sinh. Thế nên, các bà mẹ, tốt nhất nên có sự chuẩn bị bị trước về tâm lý, để còn biết không chỉ một phần những cảm giác tiêu cực.
Còn các bạn nam, càng nên để ý, để bên cạnh, chia sẻ, nhận định, chăm sóc cho vợ mình trong tương lai. Chứ dù có ở bên mà không có hiểu biết, thì dễ để lại suy nghĩ sai lệch về những triệu chứng bệnh ấy, rồi trạch mộc, gây áp lực, khó chịu, lại làm nó trầm trọng thêm.
Chỉ cần dành ra tầm 1 giờ lắng nghe, các bạn đã có những hiểu biết cần thiết về chứng bệnh trầm cảm sau sinh, về triệu chứng, cách phòng ngừa, cách chữa trị nó rồi. Nên là các bạn, nhất là những bạn chưa hoặc mới lập gia đình, hãy tìm hiểu về nó sớm. Một tiếng đồng hồ thôi, có khi cứu được cả một mạng người, cứu được một người mẹ sẽ thương con liệu sống hay chết, thương vợ mà khôg có hiểu biết gì.
Bên dưới những bài đăng trên mạng xã hội, nhiều mẹ bỉm sữa cũng chia sẻ hoàn cảnh tương tự của mình.
Trầm cảm sau sinh là câu chuyện không của riêng ai.
“Nói ra chắc nhiều người không tin, mình từng muốn giết con sau sinh. Mình sinh lần thứ hai rồi, chồng luôn bên cạnh động viên, chăm sóc, nhưng không hiểu sao mình luôn cảm thấy mệt mỏi, đôi khi bực bội, ghét con lắm. May mắn chồng mình phát hiện sớm nên đưa đi điều trị. Mình không dám nghĩ nếu tiếp tục trầm cảm như vậy, mình sẽ làm ra điều gì nữa”,
một bà mẹ tâm sự.
Một bà mẹ khác cũng trong hoàn cảnh tương tự:
“Có khoảng thời gian mình nhớ mình cũng đã bị trầm cảm, suy nghĩ cực đoan, muốn bỏ chồng. Mình thích mua sắm, làm đẹp nhưng giờ chắc tự nhiên lại ngồi bên bãi hết đi mà không biết tại sao. Nhiều lúc trạch mình rồi chỉ muốn chết quách đi cho nhẹ nhàng. May mắn là có nhiều chị em trên mạng cùng chia sẻ, động viên nên không có kết cục xấu”.
Tâm sự của hội chị em khiến nhiều người giật mình về không thể ngủ trầm cảm sau sinh lại phức tạp và nghiêm trọng đến vậy.
Trên thực tế sau khi sinh, có thể có một sự thay đổi lớn về tâm, sinh lý. Người mẹ trải qua một thời gian ở trong tâm trạng mong chờ con ra đời, vui mừng đón chào thiên thần bé nhỏ như có một tỷ lệ khoảng 85% các bà mẹ có những cảm giác buồn thoáng qua, còn gọi là “baby blues” với những biểu hiện như cảm thấy tâm trạng buồn và chán, khó kham trong giấc ngủ, dễ bị kích thích, sự ngon miệng thay đổi, có vấn đề về sự tập trung.
Nhiều người vẫn chưa có nhận thức đầy đủ về chứng bệnh trầm cảm sau sinh. (Ảnh minh họa)
Những biểu hiện này thường gặp trong một vài ngày đầu sau khi sinh và tối đa kéo dài hai tuần do có sự thay đổi về hormone ngay sau sinh. Nhưng nếu những biểu hiện này kéo dài hơn hai tuần thì sẽ biến thành trầm cảm sau sinh.
Chính vì vậy, phụ nữ sau sinh cần được nghỉ ngơi nhiều để giải tỏa tinh thần và hồi phục sức khỏe. Chồng, người thân và bạn bè nên thường xuyên tâm sự, an ủi, động viên để người mẹ cảm thấy an tâm. Khi phát hiện dấu hiệu của trầm cảm sau sinh, người mẹ nên được đưa đến bác sĩ tâm lý để trị liệu, tránh để tình trạng bệnh trầm trọng dần đến những hậu quả không lường được.