Rau quả thực sự là nguồn dinh dưỡng vô tận dành cho sức khỏe con người và dưa leo cũng như thế.
Đặc điểm nổi bật
Dưa leo là loại cây thân thảo, leo cao với nhiều tua cuốn để bám khi bò, nên thường người ta sẽ làm giàn. Tùy vào điều kiện canh tác cũng như giống cây mà dưa leo có thể đạt chiều cao từ 0.5 – 2 m. Thân cây tròn hoặc có góc cạnh, trên thân có một lớp lông mịn và mọc ra nhiều rễ ở trên lá mầm và lòng thân. Phần thân cây chính thức phân nhánh như điều này còn tùy thuộc vào sự ảnh hưởng của nhiệt độ ban đêm, thậm chí có nhiều dạng không phân nhánh.
Lá cây dưa leo có hai loại đặc trưng là lá mẫn và lá thận. Lá mẫn chính là loại lá nhú ra đầu tiên của cây khi phát triển từ hạt giống, lá có hình trứng, tròn, dài, làm nhiệm vụ quang hợp, tạo vật chất để nuôi cây cũng như lá mới. Còn lá thận của cây là những lá đần, to, mọc cách trên thân. Lá có hình chân vịt 5 cạnh, hai mặt phiến lá có lông mịn, cuống lá có thể dài đến 15cm.
Hoa cây còn màu vàng, có hoa đực tính hoặc lưỡng tính, có giống cây có cả 3 loại hoa nhưng cũng chỉ có 1 loại hoa mà thôi. Thông thường, hoa cái mọc ở nách lá, mọc thành một hoặc đám lẻ, còn hoa đực được mọc thành cụm từ 5 – 7 hoa. Hoa của dưa leo nhỏ còn chủ yếu phần là chính, bầu noãn của hoa phát triển rất nhanh, ngay trước khi hoa nở.
Quả dưa leo chính là thành phần được sử dụng chính. Quả khi còn non có gai xù xì và sần sùi, quả có màu xanh đậm hoặc nhạt, ở một số quả có hoa vẫn sắc hoàng hoặc vết, chấm. Và khi chín, dưa leo ngả sang màu vàng sậm, nâu hoặc trắng xanh.
Quả dưa leo sinh trưởng khá nhanh, thời gian từ khi ra hoa đến lúc hái được quả chỉ mất từ 8 – 10 ngày mà thôi. Bên trong quả chứa rất nhiều hạt, có thể có từ 200 – 500 hạt, màu trắng ngà.
Những công dụng tuyệt vời của dưa leo
Bên trong loại quả này chứa rất nhiều chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể. Trong đó, 96% là nước, các loại vitamin, muối khoáng…
Theo Đông y, dưa leo có tính mát, vị ngọt; có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu; chứa được các chứng bệnh thấp nhiệt. Còn theo Tây y, dưa leo có khả năng làm lỏng màu, lợi tiểu, bải bỏ acid uric và muối urat giúp phòng chống bệnh Gút, an thần, hạ sốt; chữa một số bệnh ngoài da như nếp nhăn, nứt nẻ, da mỏng, tàn nhang, da nhờn.
– Cung cấp nước cho cơ thể: Bởi vì bản thân dưa leo đã chứa đến 96% là nước, bên cạnh đó còn có muối khoáng, nên khi dùng nó sẽ giúp cơ thể cũng như da tránh được tình trạng mất nước.
– Giảm cân: Với những chị em phụ nữ mong muốn cải thiện số đo hình thể của mình thì chắc chắn không thể không làm bạn với dưa leo được rồi. Loại quả này chứa chỉ khoảng 13 calo, chứa rất nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa.
– Giúp giảm sự căng thẳng cơ thể: Uống nước ép dưa chuột tươi hay uống nước ép dưa chuột sẽ giúp điều hòa thể chất dưa, chất dinh dưỡng cũng như kích thích kích thích quả thận lọc trong cơ thể.
– Làm giảm lượng cholesterol trong máu: Đó là nhờ lượng sterols trong dưa leo làm giảm cholesterol, đặc biệt quá trình oxy hóa của các động mạch và làm giảm khả năng bị tắc nghẽn mạch máu.
– Tốt cho hệ tiêu hóa, chống tạo bón do sự kết hợp hoàn hảo của nước và chất xơ.
– Có khả năng ngăn ngừa bệnh sỏi thận, giúp đào thải chất canxi, làm nguyên nhân gây nên căn bệnh này.
– Giúp điều chỉnh huyết áp ở mức ổn định: Bởi nếu ăn dưa leo nghĩa là đã trực tiếp cung cấp chất xơ, magie và kali cho cơ thể.
– Có khả năng ngăn ngừa ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư tử cung và ung thư tuyến tiền liệt.
– Công dụng làm đẹp vô cùng hiệu quả: Dưa leo chính là nguồn vitamin E vô cùng dồi dào, có khả năng trung hòa độ pH của da, làm giảm nhanh chóng. Chất chống oxy hóa có trong loại quả này cũng giúp tăng cường độ tái tạo tế bào, làm giảm tác hại của các gốc tự do gây ra, làm giảm quá trình lão hóa, mang lại một làn da tươi trẻ…
Cách trồng cây
Một số điều thực là dưa leo khá dễ trồng và cũng rất nhanh lớn, kể từ thời điểm gieo trồng cho đến lúc thu hoạch chỉ mất khoảng 2 tháng mà thôi. Nhiều công dụng đến vậy, lại không mất nhiều thời gian chờ đợi mà vườn nhà không trồng ngay cây dưa leo thì thật phí.
Để trồng dưa leo xanh mát, đầu tiên cần chọn được giống tốt. Hiện nay có nhiều loại dưa leo như dưa leo xanh, trắng, dưa leo gai, dưa leo Thái nhưng phổ biến nhất vẫn là dưa leo giàn. Điều này còn tùy thuộc vào điều kiện canh tác cũng như mục đích của người trồng mà có thể lựa chọn để tìm mua các cửa hàng hạt giống.
Đối với đất trồng cây, nên trộn thêm với phần theo tỉ lệ 7:3, cùng với 20g phần lân, 20g NPK, 50g vôi và 20g hữu cơ vi sinh. Nếu trồng trong thùng xốp thì để dày khoảng 20 – 30 cm. Khác với những loại hạt giống khác phải ủ mềm trước khi gieo thì hạt giống dưa leo có thể trồng trực tiếp ngay. Khi gieo, hạt nằm cách nhau 20 – 30 cm và được phủ lên trên bằng một lớp đất mỏng. Hằng ngày, phun 2 lần nước để tạo độ ẩm cho đất.
Bởi vì cây dưa leo khá dễ tính, phát triển nhanh và không đòi hỏi chăm sóc nhiều nên chỉ cần đặt thùng cây ở nơi có nhiều ánh sáng, tưới nước vào sáng chiều với một lượng vừa đủ cho cây là cây sẽ cho năng suất cao. Cho đến khi cây leo được 20cm thì vật đầu làm giàn. Và điền bón phân đạm và NPK 2 lần/ tháng. Khi dưa leo bắt đầu ra hoa nên ngắt hoa đực đi để đảm bảo quả dưa thu hoạch không bị đắng.
Những lưu ý khi chăm sóc và thu hoạch
Muốn giàn dưa leo nhà mình phát triển tốt, cho quả nhiều thì khi trồng cần lưu ý trồng cây ở nơi có nhiều ánh nắng để đảm bảo sự sinh trưởng và cho năng suất cao, bón nhiều phân cho cây. Còn khi tưới nước, không nên tưới quá nhiều gây úng hoặc tưới ít quá để cho đất bị khô, phải đảm bảo giữ đầy độ ẩm.
Nếu dưa leo được chăm sóc tốt, chỉ khoảng chưa đầy 2 tháng, quả dưa đã lớn và đạt độ dài từ 10 – 15cm là có thể thu hoạch được. Khi thu hoạch, nên thu hoạch khi quả còn màu xanh và hái vào buổi sáng, lúc không khí còn mát mẻ.
